THƠ & CÂY CẢNH
Tác giả: TIẾN TRÚC
Tình cờ gặp ông, hồi ấy ông lên Hà Nội thăm đứa con trai đang học đại học năm thứ hai học viện tài chính kế toán. Ông cũng có thú vui làm cây cảnh và làm thơ về cây cảnh…Một buổi chiều đi chơi thấy vườn cây nhà tôi ven đường. Ông đứng ngắm cây rất lâu, tôi mời ông vào vườn xem cây và uống nước hút thuốc…
Qua trao đổi hàn huyên câu chuyện về cây cảnh…Bởi lẽ hai người cùng chung sở thích và nghề nghiệp…nên câu chuyện cởi mớ, tranh luận thân mật như quen nhau từ lâu…
Qua câu chuyện ông kể: Cái cách ông sắp xếp cây trong khu vườn của mình cũng thật là chẳng giống ai. Bởi vì mỗi cây là một bài thơ, gắn liền với từng câu, từng chữ trong bài thơ lục bát,ông tự làm…và treo ở cành cây.
Ông hào hứng say xưa kể về vườn cây cảnh cây thế của mình. Có thể, so với các vườn cây cảnh khác,giá trị tiền tỉ thì vườn cây của ông chẳng là gì… Thế nhưng, ông vẫn tự hào về vườn cây của mình. Vì cây nào của ông cũng có một bài thơ, ăn đứt” những vườn cây cảnh giá trị hơn… Nếu tính theo giá trị tinh thần thì vườn cây của ông là vô giá…
Và như cao trào cảm hứng lên cao, bao giờ ông cũng đọc bài thơ dạo đầu tóm tắt về vườn cây cảnh cây thế vườn nhà ông, gồm có những cây ứng với các thế cây:
“Khóm trúc trà mi mai tứ quý
Lộc Vừng Tùng Cúc Thủy Tiên
Tam đa ngũ phúc long chầu nguyệt
Dáng thế trực siêu đứng giữa trời
Cây thế Hoành Huyền long hồi đẩu
Sơn thủy hữu tình hòn non bộ
Sung Sanh Dành Ruối muôn Vạn Tuế
Thông Cúc Trúc Mai cành nguyệt quế
Trong khi nói chuyện, ông thường hay dùng thơ để nói chuyện. Đề cập đến chủ đề gì, ông cũng có thể trả lời bằng thơ đối đáp lại làm câu chuyện thêm phần thi vị. Thơ ông mộc mạc như con người ông vậy, dễ đọc dễ nghe, ca ngợi tình yêu thiên nhiên. Khi hỏi sao ông làm thơ cho cây cảnh
Rồi ông nhắc đến cái thú vui ngân nga những vần thơ, mỗi lần các bạn ghé thăm hàn huyên lúc nhàn rỗi bên ấm trà thoang thoảng hương thơm.
Khi chén rượu khi cuộc cờ
Khi xem hoa nở khi chờ trăng lên
Mình uống chén trà, ngồi tán chuyện vui, những bài thơ làm dần một ngày hai ngày là xong. Nhiều người thích đến đây để đọc thơ của mình thôi…Khách đến lại dẫn đi xem cây, và đọc thơ. Chỉ tay vào hòn non bộ nằm ở vị trí trung tâm của vườn cây, ông giới thiệu từng “hạng mục” có trong công trình hòn non bộ rồi ngâm nga những câu thơ đã thuộc có sẵn trong đầu.
Ngắm hòn non bộ giữa sân
Thấy ông lã vọng buông cần ngồi câu
Trâu đen ngồi nghỉ nhai trầu
Nai vàng ngơ ngác rừng sâu tìm đàn
Tiên ông hai vị tri âm
Bên bàn cờ tướng tĩnh tâm chẳng rời
Đại bàng dương cánh một minh
PHẬT bà tâm tĩnh thiền ngồi tại đây
Suối reo thác đổ đêm ngày
Cảnh quan kỳ vĩ đắm say lòng người…
Ông lẩm nhẩm như người say chưa tỉnh. Mỗi chi tiết dù nhỏ nhất trong công trình non bộ này, ông đều gắn cho một câu thơ như bộ phận không thể tách rời một hòn non bộ hoàn chỉnh. Qua thơ của ông, ai không thấy được tận mắt hòn non bộ ấy, cũng hình dung ra được đến 7-8 phần vì ông tả bằng thơ đã đầy đủ rồi.
Thơ và Cây cảnh là bộ môn nghệ thuật tạo hình, một cây kiểng dáng thế đẹp, là một tác phẩm hội họa, bức tranh thiên nhiên đẹp, người ta đặt mỗi thế cây một điển tích, là cả một câu chuyện dài…là một thiếu nữ sắc đẹp… một bài thơ hay vần điệu chau chuốt…
Cây kiểng và thơ không phải cây nào cũng đẹp đúng niên luật, nguyên tắc trình bày một thế cây…phải đủ tiêu chuẩn mới gọi là đẹp trông cây cũng phải có hồn… một bài thơ hay cũng phải đúng nguyên tắc thể loại và thơ cũng phải có hồn và ý nghĩa…Người ta chấm thi cây thế đẹp cũng như chấm thi người đẹp…cũng có một bảng tiêu chuẩn nguyên tắc, cây nào đạt được nhiều điểm cao mời gọi là cây đẹp…
Nghề chơi cũng lắm công phu
Luôn tay cắt tỉa sớm trưa âm thầm…
ĐỜI NGƯỜI THẾ CÂY
Đời như cây thế Bon Sai
Trông thì xinh đẹp khổ nào ai hay
Cắt thân bẻ cành làm tay
Uốn cổ làm ngọn cành phân cho đều.
****
Phân làm bốn thế đặt tên
Bão giông vẫn đẹp vẫn yên phận đời
Em là thiếu phụ một thời
Má hồng môi thắm đẹp vui cho đời.
****
Mai ngày có ai chào mời
Bõ công trang điểm đẹp đời xuân thu
Cây người một kiếp phù du
Để cho người ngắm nhìn ru mắt người…
Hương Phù Sa họa thơ
Hồn thơ quyện với hồn người
Tạo nên vẻ đẹp ngời ngời cho cây
Lại thêm khéo léo bàn tay
Nắn từng dáng, thế phô bày tinh hoa !
HẰNG NGA họa thơ
Mùa xuân đang đến thật gần
Muôn hoa đua nở thêm phần đẹp tươi
Vườn xuân hoa bướm tuyệt vời
Trao tình bên khóm đào tươi rộn ràng
Đong đưa mai cúc nở vàng
Tô thêm sắc thắm xuân sang huy hoàng
Nàng xuân ấm áp dịu dàng
Mỉm cười êm ái mơ màng bên hoa ….
Xem thêm: Lão nông với “vườn thơ” cây cảnh ll Nhàn đàm về thú chơi cây kiểng ll Blogger tâm sự: Cây cảnh, thú chơi tao nhã ll Một người Úc gốc Việt nói về “triết lý trong nghệ thuật bonsai” ll Nghệ Thuật Chơi Cây Cảnh
