Khi không gian sống bị giới hạn trong một chậu, cây không thể tự tìm kiếm nước hoặc dưỡng chất. Chúng không thể tăng trưỏng nhanh hơn để chống lại sự thâm nhiễm các loài côn trùng gây hại hoặc vươn đến nguồn sáng của ánh mặt trời. Rễ và lá mỏng manh của cây sẽ bị khô kiệt nhanh chóng hoặc dần dần bị nghẹt trong đất bị úng nước. Cuộc sống của bonsai hoàn toàn lệ thuộc vào sự chăm sóc của bạn.
Đất trồng bonsai
Trớ trêu thay, kẻ thù tồi tệ nhất của cây không phải là sự khô kiệt nước mà là tình trạng thối rễ do tưới quá nhiều nước hoặc thoát nước không tốt. Vì lý do này, bonsai phải được trồng trong loại đất thoát nước thật tốt. Khi được tưới, nước không được nằm lại trên mặt đất mà phải thấm qua đất và trong khoảng nửa phút phải bắt đầu chảy qua các lỗ thoát. Loại đất này sẽ không bị úng nước cho dù là sau những trận mưa kéo dài.
Sự giữ nước
Đất chẳng những phải thoát nước tốt mà còn phải có khả năng giữ lại một lượng nước thỏa đáng để thỏa mãn nhu cầu của cây cho đến khi cây được tưới nước vào lần sau. Loại đất có hạt mịn, như phần lớn đất vườn, có khá năng giữ nước nhưng sẽ nhanh chóng bị nén chặt và gây trở ngại cho sự thoát nưóc. Vì vậy, bạn phải sử dụng loại đất được hình thành từ những hạt lớn hữu cơ hoặc vô cơ có khả năng giữ nước.
Những khoảng trống không khí
Rễ cây cũng cần “thở’’ để thực hiện chức năng củaa chúng một cách có hiệu quả, và các vi sinh vật giúp rễ hấp thu dưỡng chất cũng cần đến khí ôxy. Đất nén chặt hoặc được hình thành từ những hạt ép sát vào nhau sẽ không có đủ các khoảng trống không khí để giữ cho rễ khỏe mạnh.
Trong tình trạng này, các loài vi khuẩn có ích sẽ chết, và các loài vi khuẩn kỵ khí có hại sẽ phát triển mạnh, gây ra sự thối rễ.
Tự pha trộn đất trồng bonsai, tại sao không? Một loại đất trồng bonsai tốt và đáng tin cậy chỉ cần có hai thành phần, đó là chất hữu cơ và sạn.
Các chất hữu cở như là than bùn, đất hình thành từ lá mục, vỏ cây bị phân hủy v.v… có vai trò giữ nước. Không thể sử dụng những chất này khi chúng bị mục rữa quá mức vì chúng sẽ rã ra thành bụi khi khô. Tốt nhất là chất hữu cơ khi âm có thể dùng tay nén chặt và nở ra khi bạn buông tay. Phân dùng để bón vườn và phân chuồng quá nhiều dưỡng chất đối với các rễ rất yếu ớt vì mới bị xén, những loại phân này thường chứa các loại vi khuẩn và nấm gây bệnh. Đối với bất cứ loại chất hữu cơ nào chăng nữa, bạn cũng phái có ít nhất là 60 phần trăm trong quá trình sàng lọc.
Tất cá những mẩu lớn hơn 5 mm đều phải được nghiền vỡ ra hoặc loại bỏ. Phần còn lại phải được sàng để loại bó các hạt nhỏ hơn 2mm. Phải sàng lúc chất hữu cơ hơi ẩm.
Việc trộn thêm sạn hoặc cát thô vào đất sẽ tạo ra một kết cấu thoáng, dễ thoát nước, và thông khí tốt cho đất. Hỗn hợp này phải được sàng lại để chỉ giữ lại các hạt có đường kính từ 2 đến 5 ly (hoặc 2 đến 3 ly cho những chậu nhỏ). Chi sử dụng sạn hoặc cát được dùng đế bón vườn, và trong bất cứ trường hợp nào cũng không được sử dụng cát mới dùng để xây nhà, vì loại cát này thường chứa các tạp chất rất có hại cho cây.
Cát lấy ở sông rất tốt vì hạt của chúng đã được làm tròn cạnh, cho dù là cát đã lắng hoàn toàn, chúng cũng không ép chặt vào nhau. Việc này giúp cho đất có nhiều khoảng không để thoát nước và để chứa không khí. Đá granit hoặc đá lứa nghiền vụn dễ kiếm hơn và có thẻ thực híện tốt vai trò thoát nước và thông khí, nhưng các hạt của chúng lại có những mặt phẳng lảm cho chúng ép chặt vào nhau. Đế bổ khuyết điều này, hạn hãy sử dụng chất hữu cơ bền hơn như là vỏ cây bị phân hủy hơn là than bùn hoặc phân được hình thành từ lá mục. Không được sử dụng cát biển vì chúng chứa muối, dầu và nhiều tạp chất nguy hiểm khác rất khó loại bỏ.
Sau cùng, bày trộn hai thành phần này với nhau với số lượng gần như tương đương, tốt nhất là nên trộn khi chất hữu cơ hơi ẩm. Hãy cất giữ đất chưa dùng đến trong túi nylon được hàn kín.
Đối với các loài bonsai cần đến loại đất thoát nước tốt hơn nữa, như các loài sông ở các vùng núi hoặc những vùng khô ráo, bạn có thể trộn thêm sạn vào đất. Để tăng tính giữ nước cho đất, đừng tăng thêm chất hữu cơ, mà hãy giảm kích thước hạt của sạn xuống còn từ 2 đến 3 mm. Thay vì cách làm này, bạn có thể sử dụng các chất điều hòa dạng hạt dùng để pha trộn đất có bán sẵn trên thị trường.
Các chất điều hòa đất
Những năm gần đây, nhiều chất điều hòa đất đã được chế tạo để cung cấp cho những người chuyên nghề chăm sóc cây và làm vườn. Những chất này gồm đá bọt nghiền, đất sét nung hoặc được nướng đến mức rã thành tro, và nhiều hỗn hợp chất khoáng khác nhau. Chúng được làm sẵn với những kích cỡ hạt khác nhau và có một ưu điếm, là các hạt của chúng đồng đều nhau. Có thể dùng chúng để trộn vào hỗn hợp cơ bản nhằm làm tăng tính giữ nước mà không cản trở sự thoát nước. Nhiều người trồng cây đã thành công khi thay thế toàn bộ các chất hữu cơ bằng đá bọt nghiền hoặc đất sét nung thành tro, và điều chỉnh mức độ giữ nước bằng cách điều chỉnh tỉ lệ của sạn đối với đất.
Lưu ý
Xem thêm: Kinh nghiệm tự ủ phân hữu cơ bón cho cây trồng II Trồng rau, ngò, hoa kiểng…từ những đồ vật bỏ đi II 3 bước trồng hành bằng chai nhựa: Đẹp – Lạ – Hiệu quả
