Một cây mai dưới đất muốn lên chậu, hoặc di chuyển tới vị trí khác cần hiểu những kỹ thuật cơ bản khi bứng cây và tuân thủ một số nguyên tắc để phù hợp với đặc tính sinh học “khó chịu” của cây mai. AgriMark tổng hợp những kinh nghiệm và kỹ thuật sau đây để các bạn tham khảo.
Chú ý hướng cây mọc
Các bạn trước khi bứng cây lên khỏi mặt đất phải chú ý xem cây mai mọc theo hướng nào để bứng mai thuận theo hướng mọc, không làm ảnh hưởng đến vấn đề sinh học của cây. Đây là một lưu ý rất quan trọng, nếu bạn bứng sai hướng thì nguy cơ cây mai khô héo dẫn đến hiện tượng mai chết là điều có thể xảy ra.
Cắt đọt non
Trước khi bứng cây ra khỏi chậu, các bạn cần cắt bỏ hết đọt non, lá non trên cây rồi tỉa bớt lá sẽ giúp ích cho cây trong vấn đề thoát nước trong thân và giúp việc vận chuyển sẽ dễ dàng hơn.
Kỹ thuật xử lý
– Cây mai cũng như các loài cây khác đề có các giai đoạn phát triển khác nhau trong từng mùa khí hậu. Có giai đoạn cây phát triển mạnh mẽ, ra chồi lá non, mọc rễ mới; có giai đoạn cây nghỉ ngơi, ít phát triển, không mọc lá non, lá hầu hết mầu sẫm bánh tẻ, chọn giai đoạn này làm thời gian bứng và đánh bầu cây mai gốc lớn an toàn nhất thường vào các tháng giáp tết. Do đặc điểm giai đoạn này – khi cắt rễ, cắt cành, cây sẽ ít bị sốc, vì toàn bộ dinh dưỡng của cây đều được “rút về” dự trữ trong thân. Điều kiêng kỵ là không nên bứng khi cây đang ra lộc, lá non.
– Chuẩn bị một cưa lá liễu nhỏ, thật sắt (bạn cũng có thể dùng dao bén, hoặc kìm cắt cây cảnh bén, kéo bén), cuốc, xẻng, bay thợ hồ, xà beng bảng lớn…
– Cắt tất cả các nhánh, chỉ giữ lại phần mà mình muốn giữ dáng cho cây. Dùng dao sắc hoặc kéo sắc cắt các cành vươn ko cần đến, cắt lá (chỉ để 1/10 của lá hoặc chỉ để cuộng lá). Việc này sẽ làm giảm thoát nước của cây, tốt cho cây bị bứng.
– Nên giữ lại bầu đất nhiều nhưng cũng không qua lớn sẽ dễ bị bể bầu (nếu cây lớn giữ bầu đất xung quanh cách rễ là bán kính ít nhất là 40 – 50cm). Bứng cây mai phải hết sức cẩn thận, cắt bầu đất cho thật “ngọt” và gọn, cắt “ngọt” các rễ dư thừa khỏi bầu. Tuyệt đối không để vỡ bầu. Cắt rễ bằng cưa, kéo thật bén. Nếu kỹ, có thể bôi vết cắt rễ bằng keo bôi da chuyên dụng nhưng chú ý chỉ bôi phần gỗ và chừa phần da lại vì đây là chỗ mọc rễ mới sau này. Các vết cắt thân cành trên cũng phải được xử lý bằng keo chuyên dụng.
– Bó bầu đất bằng loại bao tải nông nghiệp và dây cao su cắt ra từ ruột xe máy hoặc xe hơi. Khi bó bầu phải khéo léo thao tác thế nào để sau này dễ xả bầu, không phải xê dịch cây nhiều, ảnh hưởng đến bộ rễ.
– Sau khi bó bầu, chở cây về nên xử lý ngay bằng thuốc kích thích ra rễ.
– Với cây khá lớn, khi tạo bầu đã cắt khá nhiều rễ to, để lại nhiều vết thương thì ta nên nguyên bầu đất ít nhất được vài tháng để các vết cắt rễ khô lành rồi mới xả bầu, vô chậu, thực hiện xử lý ngay bằng thuốc kích thích ra rễ chu kỳ 10 ngày. Với cây nhỏ, ít rễ bị cắt thời gian ngắn hơn. Để bầu nơi thoáng mát, tránh nắng mưa, giữ đủ độ ẩm cho bầu, không được tưới đẫm nước.
– Trồng cây: dùng đất tơi để ải (tránh sâu bệnh đã tồn tại trong đất), mùn cưa, chấu thóc, sơ dừa nghiền nhỏ để trồng. Không nên nêm đất quá chắt hoặc quá xốp,.Giữ ẩm vừa phải tránh úng, dùng rơm hoặc bao tời phủ quanh gốc thân cây và các cành nhánh để tránh “cháy” vỏ và giữ ẩm cho da cây.
Đắp mô đất
Nếu chưa chuẩn bị chậu kịp thì khi bứng mai ra khỏi đất đừng để cho rễ mai tiếp xúc với mặt trời. Đặt cây mai xuống vị trí thuận lợi rồi đắp mô đất lên cho cây, dùng lá cây, rơm rạ phủ lên rễ. Như thế sẽ giúp cây phát triển tốt và là cách được áp dụng rộng rãi ở các cơ sở nhận chăm sóc mai sau tết.
Nước vừa phải
Các bạn thường nghĩ khi mai bị bứng ra khỏi mặt đất thường thiếu nước nên cứ bổ sung nước rất nhiều làm cho cây bị úng rồi chết. Bạn nên tưới nước hợp lí, không nhiều cũng không ít.
Nắng đầy đủ
Đừng để ánh nắng chiếu vào cây quá nhiều, chiếm khoảng 50% ánh nắng là đủ. Đừng đặt cây dưới các bóng cây lớn thì cây sẽ không nhận được ánh sáng đầy đủ.
Giữ cây chắc
Để cây không bị ngã khi thời tiết xấu bạn cần đóng trụ giữ cây cố định. Từ đó, rễ cây mới phát triển ổn định được, cung cấp chất dinh dưỡng nuôi cây tốt.
Không dùng phân
Các bạn không nên dùng phân để bón cho cây vì cây mới bứng lên đang bị tổn thương mà lúc này bạn bón phân sẽ bị hư rễ.
Trên đây là những kỹ thuật cơ bản cùng với những kinh nghiệm cần thiết, các bạn có thể thu thập thêm những kinh nghiệm khác từ các nghệ nhân để trang bị kiến thức cho mình. Chúc các bạn thành công!
Xem cùng chủ đề: Mai Vàng – Kinh nghiệm trồng và chăm sóc cơ bản II Kinh nghiệm nghệ nhân về cây Mai Vàng ll Phương pháp chiết cây mai lớn
Xem thêm: Những Kinh nghiệm “làm già” cây Bonsai II Kinh nghiệm về cây Ngọa Tùng & Duyên Tùng
