Kỹ thuật này người Nhật gọi là Tanuki . Là kỹ thuật dùng các thân cây khô hoặc gỗ lũa … đã có những đường cong, nét uốn và độ lớn sẳn ghép với các cây sống tương đối còn non đang sức phát triển . AgriMark giới thiệu bài chia sẻ của nghệ nhân Đỗ Văn Luật (hiệu trưởng trường Bonsai Đông Sơn, vương quốc Bỉ). Mời các bạn tham khảo:
Kỹ thuật taniki giúp chúng ta hồi phục lại giá trị các thân cây chết, và dùng bất cứ loài cây sống nào mà chúng ta ưu thích để tạo dựng thành một cây cảnh nghệ thuật có vẻ già cỗi.
Nếu chúng ta thích tùng, bách, phi lao, la hán tùng .. mai vàng, mai trắng, mai chiếu thủy .. khế, ổi, me, sơn trà, cần thăng… hoặc những cây phát triển nhanh như sung, gừa, si, sộp, sanh .. chúng ta đều có thể ứng dụng được cả. Và như vậy, tanuki giúp chúng ta tự do hơn trong khi chọn lựa đối tượng (cây chết và cây sống) để rút ngắn thời gian cho một cây còn trẻ trở thành một cây cảnh nghệ thuật cổ lão… và có thể có nhiều thứ vị nhiều gợi hứng, nhiều sáng tạo hơn trong kỹ thuật tạo dáng.
Vật liệu cần thiết để thực hiện kỹ thuật này:
- Thân cây chết hoặc gỗ lũa có độ mộc cứng, chịu được độ ẩm. Đường kính gốc và các cành lớn nhỏ, tùy ý thích và tùy khả năng tìm kiếm được của chúng ta.
- Đục, khoan .. dây kẽm, vài miếng xốp hoặc cao su.
- Cây con đang độ phát triển mạnh.
Cách thực hiện:
Chúng ta có một thân cây khô hoặc gỗ lũa đã được đục, khoan… tạo rãnh theo chiều dài và theo thớ gỗ từ gốc lên ngọn (tạo từ một đến nhiều rãnh). Các rãnh này được đục khoan, khoét bằng cách nào đó để chúng có hai ngàm hai bên mộ rãnh (hình) và đường kính mộ rãnh hơi lớn đường kính cây con một chút mà chúng ta muôn áp dụng.
Điều này khá quan trọng trong kỹ thuật tanuki.
Cây con chúng ta chọn là cây đang độ lớn nhanh, rất thích hợp với kỹ thuật này. Chúng ta đặt, chèn cây con vào các rãnh (hình), từ dưới gốc gỗ lũa lên đến ngọn hoặc cành thích hợp.
Nên để ý: đừng làm thân cây bị dập hoặc tách vỏ ra khỏi phần mộc.
Sau đó, dùng mấy miếng xốp, đẹm bên ngoài thân cây, và dung dây kẽm xiết chặt lại từ gốc lên đến ngọn (hình). Mục đích dùng mấy miếng xốp để dây kẽm không ăn vào vỏ cây ngay được, và do đó không tạo tỳ vết sau này trên thân cây. Rồi, trồng vào một chậu có chiều sâu tương đối, để cây con phát triển mạnh.
Đất nên thoáng để rễ cây có thể tiếp thu nhiều oxy, phát triển tố. Sau đó, nên dùng phân có nhiều đạm tố (N) hầu giúp cây mau lớn.
Khi cây con lớn, trước hết, nó phải phát triển và làm đầy các rãnh, rồi sau đó là các ngàm, trước khi tràn ra ngoài mép rãnh. Khi cây đã lớn và bắt đầu tràn ra ngoài mép rãnh (hình), chúng ta có thể cắt dây kẽm và lấy miếng xốp ra.
Nên để cây phát triển tự do vài năm, nghĩa là không cắt tỉa, trong khoảng thời gian đó, chúng ta có thời giờ định dáng cho cây hơn vào các chi tiết. Rồi dùng dây đồng, kẽm… cuốn cành và bẻ theo dáng mà chúng ta muốn.
Tiếp tục chăm cây để các cành ngọn… phát triển theo đúng ý muốn.
Những phần gỗ lũa còn lại, tùy theo trình độ kỹ thuật và mỹ thuật chúng ta lĩnh hội được, chúng ta có thể áp dụng các kỹ thuật khác nhau như Jin, shari, Saba-Miki .. (bóc vỏ, đục trạm thân cành) để cây có dáng tự nhiên, và nâng cao kỹ thuật của cây.
Sau khi tạo dáng, và ứng dụng các kỹ thuật cần thiết vào cây và khi cây đã gần như hoàn thiện, chúng ta có thể tìm một chậy đẹp phù hợp dáng, kích thước của cây bonsai để thay.
Chính vì những lý do này, chúng ta đều nhận ra rằng: bonsai là một nghệ thuật và khác hẳn với “cây trồng trông chậu” một cách thông thường.
Với kỹ thuật taniki, chúng ta sẽ rút ngắn nhiều thời gian tạo dáng và chúng ta có các gốc, thân, cành… của gỗ lũa ưng ý nhất và sau cùng là loại cây mà chúng ta thích nhất.
Chúc các bạn thành công!
Xem thêm: Phương pháp xử lý phôi mai chiếu thủy và kinh nghiệm ủ ẩm cây phôi ll Khái niệm về lũa, tham khảo vài kỹ thuật lũa trong tạo tác bonsai
